درباره بوعلی
مجموعه آزمایشگاهی بوعلی، یکی از مراکز مجهز و باسابقه در ارائه انواع خدمات آزمایشگاهی در سطح استان کرمانشاه و غرب کشور است.
کلمه هیپرکلسمی (Hypercalcemia) به وجود سطح بالای کلسیم در خون اشاره می‌کند. علل اصلی آن، فعالیت بیش‌از حد غده پاراتیروئید، میزان بالای ویتامین D، برخی داروها و برخی شرایط خاص مثل سرطان است.
کلسیم نقش بسیار مهمی در بدن دارد. به ساخت استخوان‌ها و دندان‌های قوی کمک می‌کند و از ماهیچه‌ها، سیستم عصبی و قلب محافظت می‌کند. با این حال، میزان زیاد کلسیم می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
هایپرکلسیمی چیست؟
غده پاراتیروئید مسئول کنترل سطح کلسیم در خون است. این غده کوچک در پشت غده تیروئید قرار دارد. وقتی بدن به کلسیم احتیاج داشته باشد این غده هورمون ترشح می‌کند. این هورمون باعث:
- تحریک استخوان‌ها جهت آزادسازی کلسیم
- تحریک کلیه برای کاهش دفع کلسیم در ادرار
- تحریک کلیه برای فعال کردن ویتامین D می‌شود تا این ویتامین بازجذب کلسیم را از روده افزایش دهد.
فعالیت بیش‌از‌حد غده پاراتیروئید که در بعضی شرایط اتفاق می‌افتد منجر به بهم‌خوردن تعادل کلسیم در بدن می‌شود. وقتی سطح کلسیم بدن بیش‌از‌حد افزایش یابد، فرد به هایپرکلسیمی دچار می‌شود. هایپرکلسیمی بر اندام‌های مختلفی تأثیر دارد از جمله:
- تأثیر بر استخوان و کاهش استحکام آن
- تأثیر بر پانکراس و ایجاد التهاب در آن (پانکراتیت)
- تأثیر بر کلیه و ایجاد سنگ کلیه
- تأثیر بر قلب و مغز که باعث اختلال در عملکرد طبیعی آن‌ها می‌شود.
افزایش اندک در میزان کلسیم هیچ علائمی ندارد، اما وقتی میزان آن بیش‌از حد افزایش پیدا کند علائم بروز می‌کنند. این علائم عبارتند از:
- تشنگی شدید و تکرر ادرار: سطح بالای کلسیم با تحریک بیشتر کلیه باعث افزایش ادرار در فرد می‌شود. در این حالت دهیدراتاسیونی که در سلول‌ها به دلیل از دست دادن آب ایجاد شده است منجر به تشنگی شدید می‌شود.
- معده درد و مشکلات گوارشی: میزان بالای کلسیم باعث درد معده و شکم، حالت تهوع، استفراغ و یبوست می‌شود.
- درد استخوان و ضعف ماهیچه‌ای: در هایپرکلسیمی به دلیل اینکه استخوان‌ها کلسیم زیادی را از دست داده‌اند بنابراین کمبود کلسیم دارند و قدرت و استحکام آن‌ها کاهش یافته است. در این حالت ماهیچه ها نیز آسیب می‌بینند که باعث ایجاد درد می‌شود.
- احساس خستگی، گیجی، از دست دادن تمرکز، افسردگی و اضطراب: بالا بودن سطح کلسیم بر مغز نیز تأثیر می‌گذارد و همچنین باعث ایجاد مشکلات روحی نیز می‌شود.
- افزایش فشار خون و ریتم‌های غیرطبیعی قلب: افزایش کلسیم بر قلب نیز تأثیر منفی می‌گذارد.
فعالیت بیش از حد غده تیروئید در افراد 50 تا 60 ساله تشخیص داده می‌شود که در خانم‌ها سه تا چهار برابر بیشتر از آقایان اتفاق می‌افتد.
ویتامین D زیاد
ویتامین D باعث جذب کلسیم از روده و انتقال آن به جریان خون می‌شود. معمولا بدن 10-20% کلسیم مواد غذایی را جذب می‌کند و بقیه از طریق مدفوع دفع می‌شود. در نتیجه بالا بودن میزان ویتامین D باعث افزایش جذب کلسیم از روده و هایپرکلسیمی می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین D میزان کلسیم را در بدن بالا می‌برند.
سرطان
بعضی از انواع سرطان‌ها مثل سرطان ریه، سرطان خون و سرطان سینه باعث افزایش کلسیم یا هایپرکلسیمی می‌شوند. اگر سرطان در استخوان نیز توسعه پیدا کند ریسک ابتلا به هایپرکلسیمی افزایش پیدا می‌کند.
آزمایش سنجش کلسیم خون در کرمانشاه
در صورت مشاهده علائم هیپرکلسمی لازم است به پزشک مراجعه کنید. سطح کلسیم با انجام یک آزمایش خون ساده قابل‌تشخیص است و بهترین روش در حال حاضر، انجام آزمایش سنجش میزان کلسیم خون است.
در کرمانشاه برای انجام این آزمایش در اسرع وقت و با بالاترین دقت، می‌توانید به مجموعه آزمایشگاهی بوعلی مراجعه کنید.
سایر عواملی که باعث افزایش کلسیم می‌شوند
- بیماری سل
- سارکوئیدوز
- بیماری تیرویید
- بیماری مزمن کلیوی
- بیماری غده فوق کلیوی
- عفونت‌های قارچی شدید
درمان
افراد با هایپرکلسیمی خفیف به درمان نیاز ندارند و بعد از مدتی سطح کلسیم به حد نرمال خود برمی‌گردد. در مورد افرادی که هایپرکلسیمی شدید دارند پزشک ابتدا دلیل این افزایش کلسیم را جست‌وجو می‌کند. اگر این افزایش علت دیگری مثل اختلال در غده پاراتیروئید و یا افزایش ویتامین D داشته باشد پزشک آن را نیز درمان می‌کند. برای کاهش سطح کلسیم از داروهایی مثل کلسی‌تونین و بیس فسفونات استفاده می‌شود. اگر افزایش کلسیم به دلیل رشد بیش‌از‌حد غده تیروئید باشد پزشک برای حذف این بخش اضافی ممکن است از جراحی استفاده کند.
