تفاوت نتیجه‌ی مثبت و منفی کاذب آزمایش STI

اکثر آزمایش‌های جدید STI بسیار خوب عمل می‌کنند اما هیچ آزمایشی همیشه ۱۰۰ درصد دقیق نیست.

دقت یک آزمایش با دو ویژگی ارزیابی می‌شود:

اگر تستی دارای حساسیت ۹۹ درصدی باشد، به این معنی است که از هر ۱۰۰ فرد مبتلا، ۹۹ نفر به‌درستی تشخیص داده می‌شوند و به یک فرد آلوده نتیجه‌ی منفی کاذب می‌دهد. منفی کاذب به این معنی است که یک فرد مبتلا به بیماری مقاربتی است، حتی اگر آزمایش نشان دهد که مبتلا نیست! هرچه حساسیت کمتر باشد، احتمال بروز نتیجه‌ی منفی کاذب بیشتر می‌شود.

اگر یک آزمایش دارای اختصاصیت ۹۹ درصدی باشد به این معنی است که از هر ۱۰۰ فرد غیر‌آلوده، ۹۹ نفر به‌درستی تشخیص داده می‌شوند و به یک فرد غیر‌آلوده نتیجه‌ی مثبت کاذب داده می‌شود. مثبت کاذب یعنی فرد مبتلا به بیماری مقاربتی نیست، حتی اگر آزمایش نشان دهد که مبتلا است. هرچه اختصاصیت کمتر باشد، احتمال مثبت کاذب بیشتر است.

از آنجایی که آزمایش‌های STI کامل نیستند، با توجه به شدت بیماری و درمان‌های موجود، پزشک تصمیم می‌گیرد که برای تشخیص STI، آزمایشی که نتیجه‌ی منفی کاذب بیشتری دارد بهتر است یا آزمایشی که نتیجه‌ی مثبت کاذب بیشتری دارد را انتخاب کند.

اگر یک بیماری عواقب بلند‌مدت جدی نداشته باشد اما درمان طاقت‌فرسایی داشته باشد، نتیجه‌ی مثبت کاذب درمان‌های غیرضروری را در پیش دارد که نه‌تنها مفید نیستند بلکه ضرر هم دارند.

اگر بیماری جدی و نیاز به درمان فوری داشته باشد مثل HIV، یک نتیجه‌ی منفی کاذب می‌تواند منجر به تشخیص نادرست و پیشرفت بیماری شود.

اکثر بیماری‌های مقاربتی یک دوره‌ی کمون دارند که در طی آن، بدن آنتی‌بادی کافی برای یک نتیجه‌ی آزمایش دقیق تولید نکرده است. اگر آزمایش‌ها خیلی زود پس از عفونت انجام شود، ممکن است نتیجه‌ی منفی کاذب به دست آید. در چنین مواردی از فرد خواسته می‌شود که برای آزمایش مجدد مراجعه کند.

یکی دیگر از عواملی که بر نتایج کاذب تأثیر می‌گذارد، میزان شیوع بیماری است؛ برای مثال، یک نوع بیماری نادر را در نظر بگیرید که از هر یک میلیون نفر فقط یک نفر را مبتلا می‌کند. از آنجایی که تعداد افراد مبتلا به این بیماری بسیار کم است، این احتمال وجود دارد که موارد مثبت کاذب بیشتر از موارد مثبت واقعی باشد حتی اگر آزمایش بسیار دقیق باشد! از سوی دیگر، اگر یک بیماری رایج باشد، حتی اگر حساسیت آزمایش کم باشد، موارد مثبت واقعی بیشتر از مثبت کاذب است. این نتیجه به دلیل این است که افراد بیشتری به بیماری مبتلا شده‌اند.