کلسترول یک ماده مومیشکل است که بدن ما برای ساخت سلولها به آن نیاز دارد، اما در حد اعتدال. کلسترول از طریق جریان خون، بر روی حاملهایی به نام لیپوپروتئینها حرکت میکند. کلسترول لیپوپروتئین با تراکم بالا (HDL) که به عنوان کلسترول “خوب” شناخته میشود، کلسترول اضافیِ خون را برای دفع از بدن، به کبد منتقل میکند.
کلسترول لیپوپروتئین با تراکم پایین (LDL)، که به آن کلسترول “بد” نیز گفته میشود، میتواند در شریانها انباشته شود و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی مانند سکته مغزی، لخته شدن خون و بیماریهای قلبی-عروقی را افزایش دهد. آزمایش میزان کلسترول از طریق آزمایش خون میتواند به شما کمک کند تا میزان این ماده را در محدوده سالم نگه دارید. اما نوع دیگری از کلسترول “بد” ممکن است خطر بیماری قلبی شما را افزایش دهد بدون این که خبر داشته باشید: لیپوپروتئین (a) یا Lp(a). برای دانستن در مورد Lp(a) و اینکه تستLp(a) چگونه میتواند به شما در محافظت از سلامت قلب کمک کند، ادامه این مطلب را بخوانید.
Lp (a) چیست؟
Lp (a) یک نوع خاص از کلسترول LDL (همان کلسترول “بد”) است. این ساختار شبیه به یک ذره LDL است و حاوی پروتئینی به نام آپولیپوپروتئین (a) است. این ترکیب باعث میشود که Lp(a) چسبندهتر از LDL معمولی شده و در نتیجه بیشتر در دیواره رگهای خونی انباشته شود. تستهای معمول کلسترول استاندارد، معمولاً میزانLp(a) را بررسی نمیکنند. یعنی حتی اگر نتایج LDL، HDL و کلسترول کل شما در محدوده سالم باشد، همچنان احتمال دارد میزانLp(a) بالا رفته و به ایجاد پلاک در دیوارههای شریان منجر شود. این مسئله، خطر لخته شدن خون، حمله قلبی، سکته مغزی و سایر بیماریهای قلبی-عروقی را افزایش میدهد.
عوامل ژنتیکی دخیل در Lp(a) بالا
میزانLp(a) تا حد زیادی مرتبط با عوامل ژنتیکی است، نه سبک زندگی. تحقیقات نشان میدهد که مقدارLp (a) در خون در 70 تا 90 درصد موارد توسط عوامل وراثتی تعیین میشود.
اگر میزانLp(a) شما بالا باشد، احتمال دارد که در سایر اعضای خانوادهتان نیز این اتفاق بیافتد. در صورت تشخیص Lp(a) بیش از اندازه، اعضای خانواده خود را نیز تشویق کنید که اقدام به آزمایش خون کنند.
انجام آزمایش های سلامت قلب در کرمانشاه
در کرمانشاه برای انجام انواع این آزمایشها در اسرع وقت و با بالاترین دقت، به مجموعه آزمایشگاهی بوعلی میتوانید مراجعه کنید.
دلایل تجویز آزمایش Lp(a)
تست Lp(a) تنها راه برای دانستن این مسئله است که آیا مقدار این ماده در خون شما بالاست یا خیر، زیرا Lp(a) بالا در اغلب موارد هیچ علائمی ندارد. آزمایش لیپوپروتئین (a) در آزمایشگاه بوعلی کرمانشاه، مقدار آن را در خون شما اندازهگیری میکند.
در موارد زیر احتمال دارد تست غربالگری Lp(a) برایتان تجویز شود:
- سابقه بیماری قلبی یا سکته مغزی قبل از سن 55 در آقایان یا 65 سال در خانمها
- وجود خانمهایی در خانواده شما که قبل از سن 65 سالگی دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شدهاند
- وجود آقایانی در خانواده که پیش از سن 55 سالگی دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شدهاند
- کلسترول LDL بالا
- سابقه بیماریهای قلبی-عروقی
- سخت شدن شریانها (به عنوان مثال، آترواسکلروز)
- سابقه خانوادگی کلسترول بالا (به عنوان مثال، هیپرکولسترولمی)
- سابقه شخصی چندین حمله قلبی و یا انجام درمانهای باز کردن شریانهای مسدود شده
- سابقه خانوادگی شناختهشده Lp(a) بالا
کنترل عوارض ناشی از Lp(a) بالا
اگرچه در حال حاضر درمان هدفمندی برای کاهش میزانLp(a) وجود ندارد، اما راههایی برای کاهش خطر کلی بیماری قلبی از جمله اصلاح شیوه زندگی در دسترس افرادی است که میزان بالایی از این ماده در خون خود دارند، مانند تغذیه متعادل، فعالیت بدنی کافی، رسیدن به وزن سالم، متوقف کردن مصرف دخانیات، قطع مصرف الکل، و داشتن خواب کافی.
اجازه ندهید این نوع کلسترول، مخفیانه سلامت قلب شما را به خطر بیندازد. با انجام یک تست غربالگری Lp(a) میتوانید مقادیر این ماده را بدانید و با همکاری پزشک معالج، برنامهای برای بهینهسازی سلامت قلب خود تنظیم کنید.