درباره بوعلی
مجموعه آزمایشگاهی بوعلی، یکی از مراکز مجهز و باسابقه در ارائه انواع خدمات آزمایشگاهی در سطح استان کرمانشاه و غرب کشور است.
آرتریت‌روماتوئید یک بیماری خود-ایمنی است که باعث التهاب و درد در مفاصل شده و در بلندمدت می‌تواند منجر به آسیب مفصل شود.
در حال حاضر متأسفانه درمانی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد، اما روش‌های درمانی فعلی می‌تواند به مدیریت علائم کمک کند. طبیعتاً اولین قدم در حرکت به سمت یک برنامه درمانی، تشخیص صحیح آرتریت‌روماتوئید است.
در زمینه تشخیص، آزمایشی وجود ندارد که بتواند تشخیص آرتریت‌روماتوئید را تأیید کند. با این حال، آزمایش‌های خون متعددی هستند که نشان می‌دهد که آرتریت‌روماتوئید علت احتمالی علائم شماست.
این مقاله نگاهی به شش آزمایش رایج و نحوه بررسی و شناسایی آرتریت‌روماتوئید دارد.
1: تست نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR)
تست نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR)، میزان التهاب موجود در بدن شما را ارزیابی می‌کند. این آزمایش، سرعت جدا شدن گلبول‌های قرمز خون را از سایر گلبول‌های خون اندازه‌گیری می‌کند.
وقتی التهابی در بدن ما وجود دارد، گلبول‌های قرمز خون به هم می‌چسبند و خیلی سریع‌تر از سایر سلول‌های خونی شما جدا شوند. مقادیر پایین ESR، نشان‌دهنده مقادیر پایین التهاب است، در حالی که میزان ESR بالا، مؤید مقادیر بالای التهاب است.
پزشکان از این آزمایش برای تشخیص آرتریت‌روماتوئید استفاده می‌کنند زیرا این وضعیت باعث التهاب در سراسر بدن شما می‌شود. با این حال، آزمایش ESR به تنهایی برای تشخیص آرتریت‌روماتوئید کافی نیست.
التهاب و افزایش سطح ESR می‌تواند در اثر سایر بیماری‌های مزمن و عفونت‌ها یا آسیب‌ها ایجاد شود. با این حال، میزان ESR شما می‌تواند به پزشکان در جهت درست کمک کند. به عنوان مثال، مقادیر بسیار بالای ESR احتمالاً نشان‌دهنده عفونت است و نه آرتریت‌روماتوئید.
2: تست C-Reactive Protein یا CRP
آزمایش پروتئین واکنشی C یا CRP، مقدار پروتئین CRP را در جریان خون می‌سنجد، پروتئینی که توسط کبد تولید می‌شود. وقتی عفونت در بدن وجود دارد، کبد پروتئین CRP را آزاد می‌کند. CRP به شروع پاسخ سیستم ایمنی بدن به عفونت کمک می‌کند و این مسئله منجر به التهاب در سراسر بدن شما می‌شود.
بیماری‌های خود-ایمنی مانند آرتریت‌روماتوئید می‌تواند منجر به آزاد شدن مقادیر بالای CRP در جریان خون شما شود. به این طریق، این تست وجود التهاب را نشان می‌دهد. مشابه آزمایش ESR، آزمایش CRP به‌تنهایی نمی‌تواند روماتیسم مفصلی را تأیید کند. با این حال، می‌تواند به پزشکان ایده خوبی در مورد میزان التهاب در بدن شما و میزان فعال بودن سیستم ایمنی شما بدهد.
3: شمارش کامل خون (CBC)
تست شمارش کامل خون (CBC)، سلول‌های تشکیل‌دهنده خون را ارزیابی می‌کند: گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها.
وقتی سالم هستید، بدن شما می‌تواند هر نوع سلول خونیِ مورد نیاز برای عملکرد بدن را بسازد، آزاد کند و تنظیم کند.
آرتریت‌روماتوئید به طور معمول باعث اختلال در سلول‌های خونی شما نمی‌شود، اما بسیاری از بیماری‌ها با علائم مشابه، این کار را می‌کنند. CBC با نتایج بسیار غیرطبیعی ممکن است نشان دهد که آرتریت‌روماتوئید تشخیص درستی برای شما نیست.
انجام تست های آرتروز و روماتیسم در کرمانشاه
در کرمانشاه برای انجام انواع این آزمایش‌ها در اسرع وقت و با بالاترین دقت، به مجموعه آزمایشگاهی بوعلی می‌توانید مراجعه کنید.
4: آزمایش فاکتور روماتوئید
فاکتورهای روماتوئید، پروتئین‌های سیستم ایمنی هستند که گاهی به بافت سالم بدن حمله می‌کنند. تست فاکتور روماتوئید (RF)، میزان پروتئین فاکتور روماتوئید را در جریان خون شما اندازه گیری می‌کند.
مقادیر بالای فاکتورهای روماتوئید اغلب بر اثر آرتریت‌روماتوئید و همچنین سندروم شوگرن (Sjogren’s syndrome) و سایر بیماری‌های خود-ایمنی اتفاق می‌افتد و نتایج نشان‌دهنده‌ی سطح بالای آن، می‌تواند در تأیید تشخیص آرتریت‌روماتوئید مفید باشد.
با این حال، افراد بدون بیماری‌های خود-ایمنی گاهی اوقات مقدار بالایی از پروتئین‌های فاکتور روماتوئید دارند و از سوی دیگر، همه‌ی مبتلایان به آرتریت‌روماتوئید مقادیر بالای پروتئین‌های فاکتور روماتوئید را ندارند.
5: آزمایش آنتی‌بادی CCP یا anti-CCP
آنتی‌بادی‌های پپتید سیترولینه حلقوی (CCP) نوعی پروتئین سیستم ایمنی به نام اتوآنتی‌بادی هستند. اتوآنتی‌بادی‌ها، پروتئین‌های غیرطبیعی هستند که به سلول‌ها و بافت‌های سالم خون حمله می‌کنند.
بین 60 تا 80 درصد افراد مبتلا به آرتریت‌روماتوئید، آنتی‌بادی CCP در خون خود دارند. تست آنتی‌بادی ضد CCP، وجود این آنتی‌بادی‌ها را برای کمک به تأیید آرتریت‌روماتوئید جستجو می‌کند.
آزمایش ضد CCP همچنین می‌تواند به پزشکان در تعیین شدت آرتریت‌روماتوئید کمک کند. مقادیر بالای CCP در هنگام تشخیص، بیانگر افزایش خطر پیشرفت سریع آسیب مفصلی است.
پزشکان معمولاً هنگام ارزیابی فردی که مشکوک به آرتریت‌روماتوئید است، هم آزمایش فاکتور روماتوئید (RF) و هم تست anti-CCP را تجویز می‌کنند. نتیجه مثبت برای هر یک از تست‌ها، نشانگر خطر بالاتر آرتریت‌روماتوئید است؛ این خطر زمانی که هر دو تست مثبت باشد افزایش می‌یابد. گفتنی است هر دو آزمایش در 50درصد از افراد مبتلا به RA منفی است و نتایج آزمایش‌های بعدی در 20درصد از افراد مبتلا به RA، همچنان منفی باقی می‌ماند.
6: آزمایش آنتی‌بادی ضد هسته‌ای (ANA)
آنتی‌بادی‌های ضد هسته‌ای (ANA) نوعی اتوآنتی‌بادی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن شما تولید می‌شود. این اتوآنتی‌بادی‌ها غیرعادی عمل می‌کنند و به بافت‌ها و سلول‌های سالم حمله می‌کنند. وجود ANAها می‌تواند نشان‌دهنده یک وضعیت خود-ایمنی باشد.
تست ANA، وجود ANA را بررسی می‌کند و می‌تواند به تأیید تشخیص آرتریت‌روماتوئید کمک کند.
سایر روش‌های تشخیصی برای تأیید وجود آرتریت‌روماتوئید
آزمایش خون تنها روشی نیست که برای تشخیص آرتریت‌روماتوئید به کار می‌رود. در کنار این تست‌ها، همچنین ممکن است آزمون‌های مختلفی برای کمک به تأیید روماتیسم مفصلی انجام شود، شامل:
ارزیابی بدنی
اسکن مفاصل
تست‌های تصویربرداری
سخن پایانی
هیچ تست واحدی وجود ندارد که ابتلا به آرتریت‌روماتوئید را تأیید کند. با این حال، آزمایش‌های خون متعددی هستند که می‌توانند به تشخیص صحیح آرتریت‌روماتوئید کمک کنند.
آزمایش خون، به دنبال وجود التهاب و پروتئین‌های سیستم ایمنی است که اغلب همراه با آرتریت‌روماتوئید است. از نتایج این تست‌ها همراه با تست‌های تصویربرداری و ارزیابی علائم برای تشخیص آرتریت‌روماتوئید استفاده می‌گردد.
