تغییر رنگ، بو و ظاهر ادرار چه معنایی دارد؟

ادرار بیشتر حاوی آب است. در واقع، حدود ۹۵ درصد از ادرار آب است و بقیه‌ی آن شامل مواد معدنی، اسید‌اوریک، ویتامین‌ها، آنزیم‌ها و اسید صفراوی به نام اوروبیلین (urobilin) است که به ادرار رنگ زرد می‌دهد. رنگ ادرار برای تعیین این که آیا آب کافی در طول روز وارد بدن شده است یا خیر، روش قابل اعتمادی است. ادراری که به رنگ کاهی یا تقریباً بی‌رنگ است به معنای دریافت آب کافی است، در‌حالی‌که رنگ زرد تیره‌تر اغلب به این معنی است که بدن فرد کم‌آب شده است.

ادرار طبیعی به رنگ زرد کمی شفاف است که اغلب به آن «کاهی رنگ» می‌گویند. میزان وجود رنگ زرد با میزان آب بدن در نوسان است. فردی که به خوبی هیدراته است و روزانه شش تا هشت لیوان آب می‌نوشد، معمولاً ادرار زرد روشن دارد. فردی که کمتر از آن‌چه باید آب می‌نوشد، ممکن است ادرار زرد تیره‌تری داشته باشد؛ زیرا با توجه به این که بدن آب را نگه می‌دارد، ادرار بیشتر زرد و غلیظ می‌شود.

یک فرد عادی بسته به مقدار آبی که در طول روز می‌نوشد، ممکن است شش‌بار یا بیشتر در روز از دستشویی استفاده کند. مصرف آبِ بیشتر معمولاً به معنای مراجعه‌ی بیشتر به سرویس بهداشتی است.

هنگامی که افراد در مورد ظاهر یا بوی ادرار خود نگران می‌شوند، معمولاً نگران این هستند که ممکن است عفونت دستگاه ادراری یا UTI داشته باشند. عفونت دستگاه ادراری، عفونتی است که کلیه‌ها، حالب‌ها، مثانه یا مجرای ادرار را درگیر می‌کند. این عفونت ممکن است در یک ناحیه وجود داشته باشد یا ممکن است بیشتر از یک ناحیه از دستگاه ادراری را درگیر کند.

داشتن ادرار با ظاهر غیرعادی یا بوی غیرعادی بدون وجود عفونت کاملاً امکان‌پذیر است. همچنین ممکن است شرایطی مشابه عفونت ادراری داشته باشید که در آن باکتری در ادرار وجود داشته باشد اما علائمی از خود نشان ندهید. این وضعیت باکتریوری بدون علامت (Asymptomatic bacteriuria) نامیده می‌شود.

آزمایش ادرار، آزمایشی است که برای بررسی رنگ و محتوای ادرار استفاده می‌شود و می‌تواند همراه با کشت ادرار وجود عفونت را تعیین کند.

علائم عفونت‌های دستگاه ادراری، شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:

دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث شود ادرار بو داشته باشد. کم‌آبی باعث غلیظ‌تر شدن ادرار و افزایش بوی آن شود. برخی غذاها مانند مارچوبه می‌توانند ادرار را بودار کنند. شرایطی نیز وجود دارد که می‌تواند منجر به بوی غیرعادی ادرار شود، مانند بیماری ادرار شربت افرا که باعث می‌شود ادرار بوی شربت افرا بدهد. موارد زیر برخی از شرایط مرتبط با بوی خاص ادرار است:

به طور کلی، بوی ادرار در صورتی که بدون علت باقی بماند یا ماهیت بدی داشته باشد، باید نگران‌کننده باشد، ‌اما اگر مربوط به غذا یا به دلیل کم‌آبی باشد، باید در طول روز با نوشیدن آب از بین برود و ادرار به حالت عادی برگردد.

همراه با تلاش برای تعیین این که آیا به طور منظم آب کافی می‌نوشید، بررسی رنگ ادرار نیز می‌تواند بسیار مفید باشد. چه گرم باشد چه سرد، آفتابی یا بارانی، نیاز به خوردن مایعات بیشتر با رنگ ادرار خود را نشان می‌دهد. اگر رنگ آن تیره‌تر از رنگ کاه است، احتمالاً زمان نوشیدن آب بیشتر فرا رسیده است.

بسیاری از مواقع، رنگ‌های هشداردهنده‌ی ادرار نتیجه رنگ‌های طبیعی یا مصنوعی مواد غذایی است و یک موضوع عجیب است، نه یک موضوع پزشکی. با این حال، تغییرات در ادرار را نادیده نگیرید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی باشد که باید برطرف شود.