آزمایش سرعت رسوب گلبول قرمز (سدیمانتاسیون) - ESR
آمادگیهای لازم برای انجام آزمایش
نیازی به آمادگی خاص قبل از آزمایش نیست.
معرفی آزمایش سرعت رسوب گلبول قرمز (سدیمانتاسیون)
سرعت رسوب اریتروسیت (گلبول قرمز) آزمایشی است که بهصورت غیرمستقیم میزان التهاب موجود در بدن را میسنجد. در واقع در این آزمایش سرعت رسوب (سدیمانتاسیون) اریتروسیتهای نمونهی خونی که در لولهای بلند، نازک و عمودی قرار گرفته، اندازهگیری میشود. نتایج بر حسب میلیلیتر مایع شفافی (پلاسما) که در سطح لوله قرار گفته، بعد از یکساعت گزارش میشود.
هدف از انجام آزمایش
این آزمایش بهصورت غیرمستقیم میزان التهاب موجود در بدن را اندازه میگیرد.
چگونگی انجام آزمایش
برای انجام این آزمایش نمونهی خونی لازم است که اغلب از رگ داخل آرنج و یا پشت دست گرفتهشده و به آزمایشگاه فرستاده شود.
تست ESR به چه دلایلی انجام میشود؟
دلایلی که این آزمایش انجام میگیرد شامل:
تبهای بیدلیل
برخی از انواع درد مفصل یا آرتروز
مشاهدهی علائمی در عضلات
سایر نشانههای مبهم که قابلتوضیح نیستند
همچنین از این تست برای نظارت بر تاثیرگذاری روش درمانی بر بیماری فرد استفاده میشود.
این آزمایش برای نظارت بر بیماریهای التهابی و سرطان نیز کاربرد دارد؛ گرچه برای تشخیص بیماری خاص قابلاستفاده نیست.
با این حال، نتایج برای بررسی و ارزیابی موارد زیر مفید هستند:
بیماریهای خودایمنی
عفونتهای استخوان
برخی از انواع آرتروز
بیماریهای التهابی
در حین انجام آزمایش
ممکن است بههنگام خونگیری کمی درد یا سوزش را در محل فرو رفتن سوزن به بدن احساس کنید. همچنین ممکن است در محل خونگیری کمی احساس ضربان قوی نیز بکنید.
آزمایش سرعت رسوب گلبول قرمز در کرمانشاه
در کرمانشاه برای انجام این آزمایش در اسرع وقت و با بالاترین دقت، میتوانید به مجموعه آزمایشگاهی بوعلی مراجعه کنید.
نتیجه نرمال آزمایش
برای بزرگسالان (با روش وسترگرین – Westerngren method):
آقایان کمتر از ۵۰سال: کمتر از ۱۵mm/hr
آقایان بالاتر از ۵۰سال: کمتر از ۲۰mm/hr
خانمهای کمتر از ۵۰سال: کمتر از ۲۰mm/hr
خانمهای بالاتر از ۵۰سال: کمتر از ۳۰mm/hr
برای کودکان (با روش وسترگرین):
نوزادان: ۰ تا ۲mm/hr
نوزادی تا بلوغ: ۳ تا ۱۳mm/hr
توجه: mm/hr برابر است با میلیلیتر در هر ساعت.
نتیجه غیرنرمال به چه معناست؟
نتایج غیرنرمال تست ESR ممکن است به تشخیص بیماری خاصی کمک کند ولی قطعاً شاهدی بر وجود بیماری خاص در بدن نیست. در این شرایط آزمایشهای دیگری نیز انجام میگیرند.
ممکن است بیماران مبتلا یه این بیماری با افزایش سرعت ESR مواجه شوند:
کمخونی
سرطانهایی مثل لنفوم یا مولیتپل میلوما
بیماریهای کلیوی
بارداری
بیماریهای تیروئید
سیستم ایمنی، بدن را در برابر عوامل خطرناک حفظ میکند. بیماری خودایمنی، زمانی بروز مییابد که سیستم ایمنی بهاشتباه بافت سالم بدن را از بین ببرد. میزان سرعت ESR در بیماران مبتلا به بیماری خودایمنی اغلب بالاتر از حد طبیعیست.
رایجترین بیماریهای خودایمنی شامل:
لوپوس
آرتریت روماتوئید در بزرگسالان و کودکان
پلیمیالژیا روماتیکا (Polymyalgia rheumatic)
مقادیر بسیار بالای ESR در بیماریهای خودایمنی کمتر رایج بروز مییابد؛ مثل:
واسکولیت ناشی از افزایش حساسیت (Allergic vasculitis)
آرتریت سلول غولآسا (Giant cell artheritis)
هیپرفیبروژنمیا یا Hyperfibrinogenemia (افزایش سطح فیبرینوژن خون)
ماکروگلوبولینمی (Primary macroglobulinemia)
واسکولیت نکروزان (Necrotizing vasculitis)
افزایش سطح ESR گاهی اوقات بهدلیل برخی عفونتهاست، مثل:
عفونت سیستمیک
عفونت استخوان
عفونت قلب و دریچههای آن
تب روماتیسمی
عفونت شدید پوستی مثل اریزیپلاس یا باد سرخ (Erysipelas)
توبرکلوزیس
مقادیر کمتر از حد طبیعی در موارد زیر رخ میدهد:
نارسایی احتقانی قلب
سندروم هایپرویسکوزیته (Hyperviscosity)
هیپوفیبرینوژنمیا یا Hypofibrinogenemia (کاهش سطح فیبرینوژن خون)
لوکمی
مقدار پروتئین پلاسمای کم (بهدلیل بیماری کبد یا کلیه)
پلیسیتمی
کمخونی داسیشکل
مطالب نوشتهشده در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با این آزمایش آماده شده است و بههیچعنوان نمیتواند جایگزین نظر پزشک معالج شما در تشخیص و درمان بیماریها باشد. لطفاً برای هرگونه مشاوره در زمینه انجام و تفسیر آزمایش، به پزشک خود مراجعه کنید.
نامهای دیگر آزمایش
منابع
Vajpayee N, Graham SS, Bem S. Basic examination of blood and bone marrow. In: McPherson RA, Pincus MR, eds. Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 23rd ed. St Louis, MO: Elsevier; 2017:chap 30.