هایپرکلسیمی، افزایش سطح کلسیم در خون است. افزایش کلسیم یک شرایط جدی است، زیرا تاثیراتی مانند کاهش اشتها و خستگی دارد. اگر هایپرکلسیمی شدید باشد، بر روی عضلات و ضربان قلب تاثیر بگذارد. کلسیم بالا شایع نیست، اما میتواند به دلیل شرایط پزشکی مانند نارسایی یا سرطان کبد اتفاق بیافتد.
سطح کلسیم توسط آزمایش خون معمولی اندازهگیری میشود و سطح بالای آن توسط فرایندهایی که کلسیم را کاهش میدهند، مدیریت میشود.
علائم کلسیم بالا در خون
بسیاری از علائم کلسیم بالا، آنهایی هستند که مشخصهی سایر بیماریها یا شرایط پزشکی هستند. افزایش ناگهانی در سطح کلسیم، معمولا خطرناکتر از افزایش کلسیم در طولانیمدت است. علاوهبرآن، افزایش متوسط در سطح کلسیم، علائم متفاوتتری نسبت به افزایش شدید کلسیم ایجاد میکند.
کلسیم، ماده معدنی ضروری است که به انقباض عضلات کمک میکند. درصورت داشتن کلسیم بیشازحد، گرفتگی عضلات رخ میدهد. در موارد جدیتر، عضلات قلب تحتتاثیر کلسیم بالا قرار میگیرند.
هایپرکلسیمی شدید علائم زیر را ایجاد میکند:
علائم خفیف شامل:
حالت تهوع
استفراغ
از دستدادن اشتها
درد شکم
یبوست
خستگی
علائم شدید شامل:
افزایش تشنگی
کمآبی (دهیدراتاسیون)
کاهش ادرار
گرفتگی، پرش یا لرزش و ضعف عضلانی
ضربان قلب نامنظم
علائم هایپرکلسیمی مزمن شامل موارد زیر است:
درد مفاصل و عضلات
سنگ کلیه
آشنایی با این علائم بهخصوص برای افرادی که بیماری کلیوی یا سرطان دارند، بسیار مهم است. هرچند با وجود آگاهی از این علائم، تشخیص همچنان سخت است و این شرایط بدون هشدار اتفاق میافتد:
عوارض کلسیم بالا در خون
افزایش کلسیم خطر جدی برای سلامتی است. اثرات آن بر روی قلب و سیستم عصبی میتواند باعث گیجی، توهم، تغییرات رفتاری، کما و حتی مرگ میشود.
این وضعیت نادر است؛ زیرا بدن به خوبی و به سرعت تغییرات غلظت کلسیم را تنظیم میکند. اما درصورت وجود مشکلاتی مثل نارسایی کلیوی، بدن نمیتواند وظیفه خود را بهخوبی انجام دهد.
دلایل کلسیم بالا در خون
کلسیم بالا دلایل مختلفی دارد، که شایعترین علل آن شامل تجزیه استخوان، نارسایی کلیه، و بیماریهای تیروئیدی است.
دلایل هایپرکلسیمی عبارتند از:
سرطانهای خون
نارسایی کلیوی
هایپرپاراتیروئیدیسم
سرطان متاستاز
نحوه تشخیص کلسیم بالا در خون
سطح بالای کلسیم با آزمایش خون و ادرار تشخیص داده میشود. آزمایشهایی که انجام میشوند، عبارتند از:
شمارش تعداد گلبولهای قرمز (CBC)
الکترولیتهای سرم
آزمایش ادرار
سطح PTH
آزمایشهای تصویربردای نیز در زمان مشکوکبودن تشخیص، انجام میشوند و شامل موارد زیر هستند:
توموگرافی کامپیوتری کلیه (CT) یا سونوگرافی
تصویربرداری از غده پاراتیروئید
اسکن استخوان
بیوپسی استخوان
پس از تکمیل آزمایش، بهسادگی میتوانید نتیجه آن را بهصورت اینترنتی از بخش جوابدهی آنلاین سایت آزمایشگاه ملاحظه کنید. در صورت نیاز میتوانید نسخه چاپی را نیز از پذیرش آزمایشگاه دریافت کنید.
درمان کلسیم بالا در خون
درمان هایپرکلسیمی به میزان افزایش و علت آن بستگی دارد.
راهکارهای کاهش کلسیم شامل موارد زیر هستند:
هیدراته ماندن بدن با مصرف آب و مایعات کافی
تزریق درونوریدی مایعات (IV) برای رقیقکردن غلظت کلسیم خون (در صورت نیاز)
داروهایی که برای درمان کلسیم بالا استفاده میشود، شامل موارد زیر است:
بیسفسفوناتها که تجزیه استخوان را کاهش میدهند
کلسیمار (کلسیتونین)، دارویی که سطح کلسیم را کاهش میدهد
گالیوم نیترات: برای درمان هایپرکلسیمی مرتبط با سرطان بهکار میرود
سنسیپار (Sensipar) یا سیناسالست (cinacalcet)، که کلسیم خون را کاهش میدهد
استروئیدها: این داروها برای درمان بعضی بیماریتجویز میشود و در برخیموارد میتواند کلسیم خون را نیز کاهش دهد. علت افزایش کلسیم تعیین میکند که آیا تجویز استروئید برای درمان مناسب است یا خیر.
اگر هایپرکلسمی بسیار شدید باشد، ممکن است لازم باشد تا دیالیز انجام شود. دیالیز فرایندی است که طی آن توسط دستگاه، خون فیلتر شده و موارد زائد آن دفع میشود.